Ngày 13/10/2021, tại Văn phòng Alpha Books đã diễn ra buổi lễ ký kết hợp tác chiến lược giữa Alpha Books – 24h và công bố xuất bản cuốn sách AstraZeneca: Câu chuyện về việc phát triển vắc-xin chống Covid-19 của các nhà khoa học Oxford của hai nhà khoa học hàng đầu. Sự kiện do Alpha Books và Công ty cổ phần trực tuyến 24h tổ chức.
Cuốn sách này là một trong những ấn phẩm quan trọng của dự án MedInsights được xuất bản với sự hợp tác giữa Alpha Books, Công ty CP trực tuyến 24h và Ứng dụng sách nói Voiz FM, dưới sự bảo trợ thông tin của 24h.com.vn và sẽ được giới thiệu tại tất cả các đơn vị phát hành sách trên toàn quốc trong tháng 11/2021.
Trong lễ công bố, ông Nguyễn Cảnh Bình – Người sáng lập Dự án xuất bản Tri thức Y học hiện đại Medinsights trao đổi về việc lựa chọn, kiếm tìm và mục đích xuất bản cuốn sách này và xa hơn là những kỳ vọng của dự án Medinsighs.
Bên cạnh đó, trong buổi sự kiện đặc biệt này PGS. TS. Lê Văn Truyền – Nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, Cố vấn Cấp cao chuyên ngành Dược và PGS. TS. Doãn Ngọc Hải – Viện trưởng Viện Sức khoẻ Nghề nghiệp và Môi trường đã có những chia sẻ hay và ý nghĩa với độc giả về những câu chuyện xung quanh về vắc-xin AstraZeneca nói riêng, các loại vắc-xin COVID-19 khác nói chung với tình hình dịch bệnh tại Việt Nam.
Trong cuộc chiến chống COVID-19, vắc-xin là vũ khí hiệu quả nhất của loài người. Toàn thế giới đang đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng để tăng độ phủ vắc-xin và sớm đưa cuộc sống trở lại bình thường, trong đó có Việt Nam. Trong chiến dịch tiêm chủng này, vắc-xin phòng COVID-19 do Đại học Oxford và hãng dược AstraZeneca (Vương quốc Anh) sản xuất đã đóng một vai trò lớn. Loại vắc-xin này, với giá thành rẻ và việc bảo quản dễ, đã góp phần lớn vào việc tăng độ phủ vắc-xin ở Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn tâm lý lo ngại khi tiêm vắc-xin cũng như không hiểu rõ về các loại vắc-xin phòng COVID-19 đang được sử dụng. Vẫn còn những băn khoăn về hiệu quả của vắc-xin, nhất là trong bối cảnh các biến thể virus mới vẫn đang xuất hiện. Đây cũng chính là lý do mà Medinsights mua bản quyền và xuất bản cuốn sách Vaxxers: The Inside Story of the Oxford AstraZeneca Vaccine and the Race Against the Virus của hai nhà khoa học Sarah Gilbert, Catherine Green. Cuốn sách sẽ được phát hành vào tháng 11/2021. Phiên bản sách nói cũng sẽ được phát hành cùng lúc với phiên bản sách giấy với sự hợp tác của Voiz FM – Thương hiệu sách nói & podcast bản quyền hàng đầu tại Việt Nam.
Cuốn sách kể về sự phi thường của hành trình tạo ra loại vắc-xin chỉ trong 12 tháng – so với khoảng thời gian thông thường là vài năm cho đến vài chục năm trước đây. Đây là một dấu mốc lớn trong lịch sử điều chế vắc-xin có tác động lớn trong y học nói riêng và sự sống còn của nhân loại nói chung.. Đây là câu chuyện về một cuộc chạy đua – không phải để cạnh tranh với các loại vắc-xin khác hoặc các nhà khoa học khác, mà là chống lại một loại virus chết người và tàn khốc.
Ngày đầu tiên năm 2020, Sarah Gilbert, giáo sư ngành vắc-xin tại Đại học Oxford, đã đọc một bài báo về bốn người ở Trung Quốc mắc một chứng viêm phổi kỳ lạ. Chỉ trong hai tuần, bà và nhóm của mình đã thiết kế một loại vắc-xin chống lại mầm bệnh mà chưa ai từng thấy trước đây. Chưa đầy 12 tháng sau, việc tiêm chủng đã bắt đầu được triển khai trên toàn thế giới để cứu sống hàng triệu người khỏi COVID-19.
Vắc-xin giữ kỷ lục “từ phòng nghiên cứu đến khi ra thị trường” trước đó là vắc-xin quai bị, được phát triển trong bốn năm vào những năm 1960. Nhưng vì khó khăn trong việc gây quỹ cho nghiên cứu vắc-xin và các rào cản khác nhau trong quản lý, phải mất 10 năm để hầu hết các loại vắc-xin mới được cấp phép, và thậm chí sau đó, chỉ một thông cáo báo chí vội vã hoặc một nhận xét sai lầm của một chính trị gia có thể nhanh chóng khiến mọi công việc khó khăn trước đó bị đổ xuống sông xuống biển.
Trong cuốn sách này, Giáo sư Gilbert và đồng nghiệp của bà, Tiến sĩ Catherine Green kể về hành trình điều chế vắc-xin Oxford AstraZeneca. Các tác giả đã chỉ ra rằng họ không phải là “những hãng dược lớn” mà là hai người bình thường cố gắng đạt được một kỳ tích phi thường trong khi phải đối phó với những căng thẳng hằng ngày trong cuộc sống. Với cuốn sách này, tác giả sẽ đưa bạn vào phòng thí nghiệm để tìm hiểu xem khoa học sẽ cứu chúng ta như thế nào khỏi đại dịch này và cách chúng ta có thể chuẩn bị cho đại dịch không thể tránh khỏi tiếp theo.
Nhóm xuất bản mong muốn đóng góp phần nhỏ bé vào công cuộc chống đại dịch trên toàn thế giới bằng việc lan tỏa các kiến thức & câu chuyện đầy cảm hứng của các nhà khoa học, đặc biệt là Giáo sư Gilbert – người có tinh thần nhân văn đã có những đóng góp vào loại vắc xin với chi phí thấp đã được đông đảo người Việt Nam biết đến. Chúng tôi cũng mong muốn mang lại những bài học & ý chí cho các nhà khoa học và nền khoa học, y học, dược học ở Việt Nam.
Sarah Gilbert
Sarah Gilbert là Giáo sư về vắc xin tại Viện Jenner thuộc Đại học Oxford. Dành trọn sự nghiệp của mình để phát triển vắc-xin chống lại các bệnh truyền nhiễm, từ tháng 1/ 2020, bà là Trưởng Dự án Oxford về vắc-xin Oxford-AstraZeneca. Chuyên gia hàng đầu về vắc xin trên thế giới với nhiều giải thưởng khoa học.
Catherine Green
Tiến sĩ Cath Green là nhà khoa học Nhiễm sắc thể tại Viện Di truyền học Wellcome, Thành viên Nghiên cứu Cấp cao tại Đại học Exeter, và Giám đốc Cơ sở Sản xuất Sinh học Lâm sàng của Đại học Oxford. Là một chuyên gia sản xuất vắc xin cho các thử nghiệm lâm sàng, bà là một phần không thể thiếu của dự án Thuốc chủng ngừa Oxford.
ĐÁNH GIÁ/NHẬN XÉT CHUYÊN GIA
Đây là một trong những khoảnh khắc hoành tráng và tiên phong nhất trong lịch sử nhân loại, có thể so sánh với cuộc chạy đua đưa con người lên mặt trăng, việc phát hiện ra DNA hay lần đầu tiên đi lên đỉnh Everest. Vắc xin Oxford AstraZeneca là một chiến thắng và những người tạo ra nó là những người cứu rỗi nhân loại.
– Jeremy Farrar, Giám đốc Wellcome Trust
Xuất sắc và đáng đọc… Quá trình sản xuất vắc xin chưa bao giờ được giải thích rõ ràng như vậy. Cuốn sách Vaxxers hay đến nỗi sẽ còn được đọc rất lâu sau khi đại dịch kết thúc, như một câu chuyện sống động của nghiên cứu trong hành động và cách con người đối mặt với những thách thức lớn lao.
– Financial Times
Một trong những câu chuyện phi thường nhất trong lịch sử y học.
– Matt D’Ancona
“Theo tôi, cuốn sách này khi đưa về Việt Nam có 2 ý nghĩa: thứ nhất, làm chúng ta hiểu được sự đóng góp, sự dấn thân của các nhà khoa học để có thể góp sức cho nhân loại chống virus, là bài học để chúng ta đối phó với bệnh trong tương lai; thứ 2, các nhà khoa học Việt Nam đang tập trung tìm ra vắc xin mới. 5 vắc xin trong nước đang được nghiên cứu và phát triển. Cuốn sách này có thể đưa cho các nhà nghiên cứu và sản xuất vắc xin, các nhà công nghệ sinh học một bài học để nghiên cứu, phát triển vắc xin nội địa”.
– PGS. TS. Lê Văn Truyền
Nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, Cố vấn Cấp cao chuyên ngành Dược