- Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã coi biến thể Mu là biến thể đáng quan tâm.
- Điều này nghĩa là virus đã phát triển một số đặc điểm di truyền có thể cho phép nó lây lan mạnh hơn hoặc né tránh được vắc-xin.
- Mặc dù mới chỉ có một số ca COVID-19 liên quan đến biến thể Mu, tình hình có thể thay đổi nếu nó dễ lây lan hơn biến thể Delta.
Danh sách biến thể đáng quan tâm của Who lại có thêm một cái tên nữa: biến thể Mu.
Các chuyên gia nói rằng sự thay đổi di truyền của biến thể này có thể khiến nó dễ lây lan hơn và có khả năng tránh né sự bảo vệ chúng ta đang có nhờ vắc-xin.
WHO thêm Mu vào danh sách biến thể cần quan tâm vào cuối tháng 8. Mu, hay còn gọi là B.1.621, lần đầu tiên được phát hiện tại Columbia vào tháng 1, nhưng hiện giờ nó đã có mặt ở hơn 40 quốc gia.
“Từ khi lần đầu tiên được phát hiện tại Columbia vào tháng 1/2021, đã có một số báo cáo lẻ tẻ về biến thể Mu, và một số đợt bùng phát lớn đã được báo cáo tại các quốc gia khác ở Nam Mỹ và châu Âu,” WHO thông báo trong một bản tin cập nhật về COVID-19.
Theo Outbreak.info, một cơ sở dữ liệu vận hành bởi Scripps Research, nước Mỹ đã xác định được hơn 2.000 ca mắc biến thể Mu, gần 400 trong số đó ở California và hơn một nửa ở New York.
Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm doát Dịch bệnh Mỹ (CDC) ước tính rằng 0,1% số ca COVID-19 tại nước này là do biến thể Mu. Dẫu vậy, số ca có thể tăng nhanh chóng nếu biến thể này dễ lây lan hơn, tương tự như cách mà biến thể Delta lan rộng.
Biến thể Mu đã có mặt tại nước Mỹ
“Mọi virus, gồm cả SARS-CoV-2, đều tiến hóa theo thời gian qua các đột biến xảy ra trong quá trình nhân đôi,” trích lời Hannah Newman, giám đốc phụ trách dịch tễ của bệnh viện Lenox Hill, New York.
“Hầu hết các thay đổi đều không quan trọng đối với khả năng lan truyền và độc lực của bản thân virus,” bà giải thích. “Tuy nhiên, đôi khi những thay đổi này sẽ tác động đến mức độ nghiêm trọng của bệnh, khả năng lây lan và sự bảo vệ của vắc-xin.”
Bà nói thêm rằng những thay đổi này đang được giám sát kỹ càng từ khi đại dịch bắt đầu và được phân chia thành biến thể đáng quan tâm (VOI), biến thể đáng quan ngại (VOC) và biến thể gây hậu quả nghiêm trọng (VHC).
“Một biến thể mới sẽ được xếp vào dạng đáng quan tâm nếu nó phát triển các đặc điểm di truyền nhất định tiềm ẩn mối lo ngại,” bà cho biết. “Điều này về cơ bản xướng lên lời cảnh báo, ‘Chúng ta cần quan sát thật kỹ điều này và xem nó diễn biến ra sao.’”
Mu sở hữu những đột biến có thể khiến nó lây truyền dễ hơn
Một nghiên cứu mới đây đã phát hiện rằng tiềm năng dễ lây lan của biến thể Mu bắt nguồn từ 17 đột biến có chung với các biến thể khác, liên quan tới gia tăng khả năng truyền nhiễm, né tránh kháng thể đạt được do vắc-xin COVID-19 và ức chế phản ứng miễn dịch.
Khả năng né tránh sự bảo vệ tự nhiên hoặc có được nhờ miễn dịch được gọi là thoát miễn dịch.
“Thoát miễn dịch nghĩa là virus tránh bị hệ miễn dịch của cơ thể phát hiện,” theo lời bác sĩ Theodore Strange, đồng chủ tịch y khoa tại bệnh viện Đại học Staten Island, New York. “Khi chúng ta tiêm vắc-xin, hay một người từng nhiễm virus, cơ thể sẽ tạo ra kháng thể để chống chọi lại virus nếu nó lại tấn công lần nữa.”
“Virus dường như đủ thông minh để biết điều đó, vì vậy nó thay đổi mã di truyền một chút nhằm tránh bị cơ thể phát hiện,” ông giải thích.
Càng lưu hành lâu, COVID-19 càng nguy hiểm
Khi được hỏi về tỉ lệ xuất hiện một biến thể COVID-19 mới không chịu ảnh hưởng của vắc-xin, bác sĩ Michael Grosso, giám đốc chuyên môn tại bệnh viện Huntington thuộc mạng lưới Northwell Health, New York nói rằng đây chỉ là vấn đề thời gian.
“Chúng ta không cần phải nghi ngờ về việc virus càng lưu hành lâu, nguy cơ biến thể chống lại được vắc-xin hiện có càng cao,” ông nói.
Dù vậy, theo Grosso, chúng ta có thể ngăn ngừa việc này bằng cách tiêm chủng và ngăn sự lan truyền của virus.
“Nghe có vẻ đơn giản,” ông nói. “Nhưng cách tốt nhất để chiến thắng virus là phải ngăn chặn nó.”
Ông nói việc đồng loạt thực hiện một số việc như giãn cách xã hội, đeo khẩu trang và tiêm chủng với tỉ lệ cao cũng giống như dập lửa vậy.
“Kiểm soát virus và ngăn chặn các ca mới không chỉ giúp ngăn ngừa ca bệnh mới,” ông tiếp tục, “Những bước này cũng ngăn chuỗi gây bệnh, yếu tố dẫn đến sự xuất hiện của các biến chủng mới và các chu kỳ lây nhiễm không ngừng mà chúng có thể tạo ra.”
Ông nhấn mạnh vào sức khỏe thể chất, tinh thần và kinh tế của tất cả phụ thuộc vào khả năng cùng chung tay thực hiện công việc trên.
Biến thể là thứ đã được đoán trước
Theo Newman, bất kỳ biến thể nào đang lưu hành đều dẫn đến nguy cơ làm tăng số ca bệnh, nhập viện và tử vong. Các biến thể cũng có thể làm quá tải hệ thống y tế và gây ra những cái chết không đáng có do thiếu hụt nguồn lực như giường cấp cứu, máy thở và nhân viên y tế.
“Tuy nhiên, điều quan trọng là phải bình tĩnh,” bà nói. “Sự xuất hiện của một biến thể mới không nghiễm nhiên nhanh chóng biến thành thảm kịch, nhưng chúng ta phải thận trọng trong các biện pháp phòng chống lây nhiễm của mình.”
Bà lưu ý rằng chúng ta may mắn có các loại vắc-xin với hiệu quả cao trước COVID-19, bao gồm cả các biến thể hiện tại.
Những người chưa tiêm chủng đang làm lây lan biến thể
Mặc dù những người đã tiêm chủng cũng có thể truyền virus corona, nhưng những người chưa tiêm chủng có khả năng mắc bệnh và trở nặng cao hơn rất nhiều.
Strange cho biết những người chưa tiêm chủng dường như là nhóm chủ yếu lan truyền các biến thể.
“Tôi có thể nói rằng trên đảo Staten, chúng tôi có, trong số 44 bệnh nhân tại bệnh viện của mình – 80% trong số họ chưa được tiêm chủng, và một số ít đã được tiêm chủng, họ thường cap tuổi hơn, bệnh nặng hơn, và đi kèm với các bệnh khác,” ông nói.
“Chúng tôi có một cảnh sát 29 tuổi nhập viện. Chúng tôi có một vài phụ nữ 23 và 24 tuổi đang mang thai,” ông tiếp tục. “Vì vậy, những người chưa tiêm chủng là nhóm lan truyền virus corona nhiều nhất trong cộng đồng.”
Strange nhấn mạnh rằng cách duy nhất để giảm khả năng đột biến của virus là không cho nó vật chủ để sống.
“Virus cần một vật chủ sống. Vật chủ đó là con người. Nếu chúng ta có thể khiến vật chủ không nhiễm virus, thường bằng cách tiêm chủng, chúng ta có thể giảm thiểu toàn bộ tác động của các biến thể,” ông kết luận.
Kết luận
The World Health Organization (WHO) has designated Mu variant COVID-19 a variant of interest, meaning specific genetic markers have developed that could make it more infectious or evade vaccine protection.
WHO đã coi Mu COVID-19 là một biến thể đáng quan tâm, nghĩa là sở hữu các đặc điểm di truyền cụ thể có thể cho phép lây lan mạnh hơn hoặc né tránh được vắc-xin.
Các chuyên gia nói rằng trong khi các biến thể mới có thể làm tăng nguy cơ nhập viện và tử vong, chúng ta đã có sẵn các loại vắc-xin hiệu quả. Họ cũng nói rằng tiêm chủng là cách tốt nhất để ngăn ngừa các biến thể COVID-19 vì nó ngăn vi-rút đến gần vật chủ mà nó cần để tồn tại – chúng ta.
Dịch từ Healthline