Khi tiêm vắc-xin cho trẻ xong thường thì trẻ sẽ có những phản ứng khác nhau tùy thuộc vào thể trạng sức khỏe của mỗi bé. Dưới đây là những phản ứng nhẹ và nghiêm trọng có thể trẻ sẽ gặp sau khi tiêm vắc-xin.
Các phản ứng nhẹ
Nếu trẻ gặp phải các tác dụng phụ tiêu chuẩn như cáu gắt, sốt nhẹ, đau nhức toàn thân hay ửng đỏ nhẹ tại chỗ tiêm, bạn không cần phải làm gì ngoài việc chăm sóc vỗ về một cách nhẹ nhàng. Các tác dụng phụ này sẽ giảm bớt sau một hoặc hai ngày. Ngay cả khi cơn sốt lên đến hơn 38°C, nhưng nếu trẻ không quá cáu gắt hay thấy khó chịu bởi điều đó, thì bạn không cần phải điều trị cho bé.
Nếu bé bị sốt trên 38°C và tỏ ra vô cùng khó chịu, bạn nên cho bé uống ibuprofen (Motrin hoặc Advil). Acetaminophen (Tylenol) cũng giúp hạ sốt nhưng có thể không hiệu quả lắm với các phản ứng do vắc-xin. Ibuprofen cũng sẽ xử lí tốt hơn các triệu chứng như đau nhức toàn thân và sưng tấy, ửng đỏ tại chỗ tiêm.
Đôi lúc cánh tay hoặc cẳng chân được tiêm sẽ bị sưng tấy và/hoặc ửng đỏ bất thường. Trong ngày đầu tiên hoặc thứ hai khi phản ứng này xảy ra, bác sĩ của bạn thường không đưa ra bất kì phương pháp điều trị nào. Bạn chỉ cần đắp khăn lạnh hoặc chườm đá vào chỗ tiêm trong khoảng mười phút mỗi giờ. Bạn cũng có thể cho con uống ibuprofen để giúp giảm thiểu sự ửng đỏ và sưng tấy, cùng với diphenhydramine (Benadryl) để giúp giảm bất kì phản ứng dị ứng nào. Nếu triệu chứng ửng đỏ tiếp diễn trong hơn hai ngày, chỗ tiêm có thể đã nhiễm trùng. Bạn cần đưa bé đi gặp bác sĩ ngay lập tức.
Phát ban cũng không hề hiếm gặp. Nếu chỉ kéo dài trong vòng một hoặc hai ngày sau khi tiêm, nó có thể là một phản ứng dị ứng nhẹ. Nhưng nếu kéo dài đến một hoặc hai tuần, nó là biểu hiện của việc mầm bệnh trong vắc-xin gây ra một ca bệnh nhẹ. Trong phần lớn trường hợp, việc điều trị là không cần thiết. Hãy gọi cho bác sĩ nếu trẻ có vẻ khó chịu. Nếu các nốt ban trông giống như vết mề đay dị ứng (các mảng màu trắng và đỏ), bé có thể được điều trị bằng diphenhydramine. Bạn có thể chụp ảnh các nốt ban (để cho bác sĩ xem) và đi khám ngay khi có thể. Hãy thảo luận với bác sĩ về tình trạng dị ứng và việc tiêm chủng của trẻ. Nôn, tiêu chảy, chán ăn và lơ mơ là các phản ứng phổ biến khác và chúng không cần đến các phương pháp điều trị cụ thể.
Các phản ứng nghiêm trọng
Nếu bất kì phản ứng nhẹ nào không thuyên giảm sau khi điều trị, hoặc nếu trẻ bị ốm nặng, bạn nên ngay lập tức liên hệ với bác sĩ. Trong phần lớn trường hợp, sẽ không có phương pháp điều trị nào khác ngoài những gì đã nêu, tuy nhiên tốt hơn là nên cho con đi khám bác sĩ. Nếu bạn tin rằng con mình có thể đang gặp phải tình trạng viêm não, việc sử dụng ibuprofen, vitamin A, vitamin C có thể sẽ giúp giảm thiểu phản ứng trước khi bạn có thể đưa trẻ đi khám.
Trích từ cuốn “Vắc – xin: Những điều cần biết về tiêm chủng” – Robert W. Sears