Theo Trường Đại học Johns Hopkins, chỉ mới ba tuần kể từ khi biến thể Omicron được truyền thông ghi nhận, nhưng biến thể này đã là chủng Covid thống trị của đất nước, gây ra 73% các trường hợp ở Hoa Kỳ – bao gồm hơn 250.000 trường hợp chỉ trong vài ngày qua.
Nhưng có một cách để bảo vệ bản thân khỏi dấu hiệu trở nặng và các triệu chứng đó là: mũi tiêm tăng cường.
Gần đây nhất, Moderna đã thông báo vào thứ Hai rằng mũi tiêm tăng cường vaccine Covid của họ đã cho thấy sự gia tăng đáng kể mức độ kháng thể chống lại omicron trong các thử nghiệm sơ bộ trong phòng thí nghiệm. Pfizer cũng đã công bố kết quả tương tự vào đầu tháng này, cung cấp thêm hy vọng trước kỳ nghỉ đông mũi tiêm tăng cường mRNA sẽ có khả năng chống lại biến thể omicron.
Dữ liệu thực tế mới đây cũng đã chỉ ra rằng mũi tiêm tăng cường có thể chống lại bệnh có triệu chứng và bệnh nghiêm trọng. Nhưng trong khi 204 triệu người Mỹ đã được tiêm chủng đầy đủ – 62% dân số Hoa Kỳ, thì theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh – chỉ 30% những người trong số đó đã được tiêm mũi tăng cường, tính đến thứ Ba.
Nếu bạn nhận được vaccine mRNA từ Pfizer hoặc Moderna, thì bạn đủ điều kiện để tiêm nhắc lại sau 6 tháng kể từ liều thứ hai. Những người tiêm vaccine mũi thứ nhất của Johnson & Johnson đủ điều kiện tiêm nhắc lại chỉ sau hai tháng.
Vậy thì chính xác mũi tiêm vaccine tăng cường sẽ bảo vệ chúng ta được bao nhiêu? Mất bao lâu để chúng phát huy tác dụng, và tác dụng đó kéo dài bao lâu?
Dưới đây là những điều bạn cần biết về mũi tiêm tăng cường và biến chủng Omicron:
Mũi tiêm tăng cường có thể bảo vệ chúng ta khỏi sự truyền nhiễm trong bao lâu?
Trong khi số lượng vaccine được thử nghiệm trong phòng thí nghiệm của Moderna và Pfizer là rất hứa hẹn, tuy nhiên vẫn chưa rõ những kết quả đó sẽ chuyển biến như thế nào khi phải đối diện với Omicron trong thực tế. Nhưng gần đây các nghiên cứu dựa trên dữ liệu thực tế mới công bố cho thấy rằng mũi tiêm tăng cường của Pfizer cung cấp khoảng 75% khả năng chống lại sự lây nhiễm của Omicron.
Theo nhà virus học nổi tiếng thế giới và Tiến sĩ David Ho là giáo sư tại Đại học Columbia, trong các nghiên cứu khác dựa trên dữ liệu thực tế, con số đó tăng lên 85% khả năng bảo vệ khỏi bệnh trở nặng và tỉ lệ bệnh nhân nhập viện.
Nói cách khác: Ngay cả khi bạn có kết quả xét nghiệm dương tính, bạn cũng ít có khả năng mắc phải các triệu chứng Covid – đặc biệt là những triệu chứng nghiêm trọng đến mức phải nhập viện hoặc tử vong – nếu bạn đã được tiêm mũi tăng cường. Tiến sĩ David Ho nói: “Khả năng bảo vệ thực sự của vaccine tăng cường chủ yếu là chống lại bệnh tật, chứ không phải chống lại sự lây nhiễm”.
David Ho nói rằng: Theo các mô hình và nhà dịch tễ học từ Vương quốc Anh, Omicron có khả năng lây lan cao gấp đôi so với Delta. Và một nghiên cứu gần đây mà Ho đã thực hiện trên biến thể này cho thấy rằng nó có khả năng “đề kháng rõ rệt” với các kháng thể được tìm thấy ở những người được tiêm chủng đầy đủ ngay cả những người chưa được tiêm mũi tăng cường.
David Ho nói rằng: “[Omicron] sẽ lây nhiễm mạnh mẽ trong cộng đồng”. “Những người đã được tiêm chủng và được tiêm mũi tăng cường phần lớn sẽ không sao, ngay cả khi họ bị nhiễm bệnh. Những người được tiêm chủng nhưng không được tiêm mũi tăng cường có thể sẽ bị nặng hơn một chút. Nhưng tôi thực sự lo lắng cho những ai không được tiêm phòng ”.
Bạn nên tiêm mũi tăng cường của vaccine nào, khi nào thì khả năng bảo vệ sẽ phát huy tác dụng và nó kéo dài bao lâu?
Daivd Ho cho biết hãy sử dụng vaccine mRNA. Ông nói: mũi tiêm vaccine nhắc lại của Moderna có liều lượng cao hơn của Pfizer, nhưng kết quả có vẻ “khá giống nhau”.
Với vắc xin mRNA, bạn sẽ đạt được mức bảo vệ cao nhất trong vòng khoảng hai hoặc ba tuần sau mũi tiêm tăng cường. Các kháng thể được đưa vào cơ thể từ mũi tiêm tăng cường cuối cùng sẽ mất dần theo thời gian và các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu để tìm hiểu thời gian tốt nhất mà vaccine bảo vệ bạn sẽ kéo dài trong bao lâu.
Ho – một trong những nhà khoa học nghiên cứu về vấn đề đó cho biết, kết quả ban đầu cho thấy khả năng bảo vệ của mũi tiêm tăng cường có thể suy yếu với tốc độ tương tự như liều vaccine thứ hai của bạn.
Ông nói: “Sự suy yếu đã được ghi nhận cho đến nay [sau phác đồ hai mũi tiêm cơ bản], bạn sẽ mất một nửa quá trình trong hai tháng, tức là một nửa cuộc đời là hai tháng”.
Tại một số thời điểm, Ho nói, bạn có thể sẽ cần tiêm mũi tăng cường khác – nhắc lại lời Giám đốc điều hành Pfizer Albert Bourla, người đã nói với CNBC vào đầu tháng này rằng sự lan truyền của Omicron có thể đẩy nhanh nhu cầu về việc tiêm mũi thứ tư. Tuy nhiên, Ho cũng nhấn mạnh rằng còn quá sớm để biết thời gian tiêm liều bổ sung đó sẽ là khi nào.
Những triệu chứng nào của Omicron là lời cảnh báo bạn nên đi xét nghiệm?
Theo CDC, Covid có rất nhiều triệu chứng – và nếu bạn đang gặp phải bất kỳ triệu chứng nào trong số đó, bạn nên đi kiểm tra. Mặc dù, các triệu chứng của Omicron có thể hơi khác, giống với cảm lạnh: chảy nước mũi, hắt hơi, đau họng và / hoặc đau nhức cơ thể.
Đặc biệt là với khả năng lây nhiễm khó kiểm soát của Omicron, thì thà an toàn còn hơn sẽ phải nuối tiếc. Thậm chí nếu bạn nghĩ mình chỉ bị cảm lạnh, hãy cân nhắc đến việc xét nghiệm Covid.
Hệ thống các phòng khám xét nghiệm hiện đang mất khá nhiều thời gian và một số hiệu thuốc đang giới hạn số lượng bộ test xét nghiệm tại nhà mà bạn có thể mua tại một thời điểm do nhu cầu tăng đột biến gần đây – vì vậy hãy lập kế hoạch phù hợp.
CDC cho biết, nếu bạn có tiếp xúc gần với người có kết quả xét nghiệm dương tính, bạn cũng nên đi xét nghiệm – ngay cả khi bạn đã được tiêm chủng hoặc tiêm mũi tăng cường. Tiến sĩ Ho chỉ ra rằng những người đã được tiêm chủng có thể không có kết quả dương tính với Covid trong ít nhất 3 ngày sau khi phơi nhiễm và CDC cho biết việc này có thể mất từ 5 đến 7 ngày.
Nếu bạn không chắc liệu mình có nên đi kiểm tra hay không, thì công cụ kiểm tra tương tác của CDC có thể giúp bạn tìm ra câu trả lời.
Bạn nên làm gì nếu có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid?
Nếu bạn có kết quả dương tính với Covid, bạn phải cách ly – bất kể triệu chứng của bạn có ra sao đi nữa.
Ngay cả khi không có triệu chứng, bạn vẫn cần phải cách ly trong 10 ngày, bắt đầu tính từ ngày sau khi có kết quả xét nghiệm dương tính đầu tiên. Ho nói: “Một người bị nhiễm Covid, ngay cả khi đã được tiêm mũi tăng cường, vẫn có thể truyền virus sang cho người khác”.
Và nếu bạn xuất hiện các triệu chứng, thì 10 ngày là con số tối thiểu, đây không phải là con số quá khó để thực hiện. Một khi bạn vượt qua tiêu chuẩn đó, hãy đảm bảo rằng “các triệu chứng của bạn đã được cải thiện và không còn sốt trong ít nhất 24 giờ mà không cần sử dụng thuốc hạ sốt”, CDC nói.
Bạn có thể giữ an toàn cho bản thân và những người xung quanh bằng cách tiêm chủng và tiêm mũi tăng cường, đeo khẩu trang ở nơi công cộng, rửa tay và cân nhắc lại việc đi du lịch và tham gia các sự kiện lớn – đặc biệt là những nơi mà tình trạng vaccine của những người khác có thể không được tiết lộ.
Nguồn: CNBC
ND: Trần Huyền Linh